Reisverslag Cuba

Baracoa

Ongeveer op 27 november 1492 landde Christoffel Columbus op de plaats waar nu de haven van de stad Baracoa is. Dit zou de eerste keer zijn dat Columbus op het eiland Cuba voet aan land zette. Hij schreef over de landing in zijn dagboek: ... het mooiste gebied in de wereld ... toen ik er in rondliep was het wonderschoon om de bossen, de ongereptheid, het heldere water en de vogels te horen zeggen dat ze deze plaats niet willen verlaten .... Vier dagen na zijn aankomst zou hij daar het kruis Cruz de la Parra neer hebben gezet. In zijn dagboek beschreef Columbus een plaats die lag vanwaaruit een tafelberg gezien kon worden en die tussen twee baaien lag, een beschrijving waaraan Baracoa voldoet.

De naam Baracoa is van indiaanse oorsprong en betekent 'hoog land' of 'bestaan van de zee'. Onderzoekers verschillen hierover van mening, maar beide betekenissen passen goed bij deze tussen de bergen en de zee gelegen stad.

Baracoa (1996: 50.000 inwoners) is een stad in het zuidoosten van Cuba in de provincie Guantánamo. Baracoa ligt bijna op het meest oostelijke gedeelte van het eiland Cuba aan de Atlantische Oceaan. De stad is door bergruggen afgesneden van de rest van Cuba en bereikbaar via een enkele weg. Deze afgezonderde ligging dat de stad haar charme heeft behouden en dat de natuur in de omgeving van de stad nog ongerept is.

De afgelegen ligging zorgde er eeuwenlang voor dat de inwoners van de stad meer gericht waren op de zee en handel met naburige eilanden dan op de rest van het eiland Cuba. De inwoners van de stad, koffie- en cacaoboeren, leefden vooral van smokkel en ruilhandel met naburige eilanden. Tegenwoordig is Baracoa een centrum voor de verwerking en export van producten uit de omliggende regio zoals bananen, kokosnoten en cacao. Ook is de stad door zijn lange geschiedenis een belangrijke toeristische trekpleister. Maar ook strandjutten schijnt een belangrijke bron van inkomsten te zijen. Jutters zoeken het strand af naar aangespoelde spullen zoals bananen, kokosnoten en cacao.

Door het vochtige klimaat met veel neeslag is de streek uitermate geschikt voor het verbouwen van tropische vruchten. Vandaar dat de United Fruit Compagny in de vorige eeuw bananenplantages aanlegde in de omgeving van Baracoa. Maar nadat de planten in 1944 door een plaag werden vernietigd trok United Fruit zich terug uit de streek. Ondanks dat worden er ook tegenwoordig in de streek nog steeds veel bananen verbouwd,. Een andere belangrijke porduct is tegenwoordig de kokosnoot. Deze worden verwerkt tot kokosmeel en kokosolie. In Baracoa staat de enige kokosoliefabriek van Cuba. Hoger in de bergen liggen veel koffie- en cacaoplantages.

Er is bijna niemand die niet valt voor de charme van de stad. De stad en zijn omgeving zijn dan ook prima geschikt voor een meerdaags verblijf. Maar kijk uit voor een eeuwig durende liefde zoals de de 'legende van de honingrivier.

De legende van de honingrivier

Er was eens een mooie jonge vrouw die vanwege haar goudglanzende huid en ogen en haar zachtaardige karakter liefdevol Miel ('Honing') werd genoemd. Op een dag baadde zij in de rivier en werd daarbij bekeken door een man die in zijn boot voorbij voer. Betoverd door haar schoonheid ging hij aan land en maakte haar het hof. Miel werd verliefd op de man. Maar al snel werd Miel bang dat de man haar op een dag zou verlaten. Uit pure angst begon zij te huilen waarbij haar tranen in de rivier vielen. Hierdoor werd het water van de rivier steeds zoeter. De man, die elke dag in de rivier zwom, kon zich niet meer losmaken. Hij bleef en trouwde met Miel. Sinds die tijd wordt de rivier Rio Miel genoemd. Gezegd wordt dat wie in Rio Miel baadt in Baracoa zal trouwen en de stad nooit meer zal verlaten.