Kampie.info
Reisverslag Cuba
 |
Week 1
In 2014 heb ik een drieweekse rondreis door Cuba gemaakt. Deze reis begon op 8 december in Holguin en via plaatsen zoals Baracoa, Santiage de Cuba, Trinidad en de Viñales Vallei eindigde de reis op 27 december in Havana. Deze reis heb ik geboekt bij Sawadee in Amsterdam. Op deze pagina staat een verslag van de eerste week van deze reis.
Links naar aanvullende informatie: Algemeen: Bezochte plaatsen: Viñales en de vallei van Viñales
|
Zondag 7 december 2014 - Van Zwolle naar Schiphol
 Hotelkamer in het Ibis Budget Schiphol |
Als ik de hotelkamer waar ik de komende nacht zal slapen binnenstap herken ik die van de foto op de website van het hotel. En opnieuw verbaas ik mij over de indeling en de kleurkeuze. Om met dat laatste te beginnen, het bovenste deel van de muur recht tegenover de duur is mintgroen. Een kleur de terugkomt in het driepersoonsbed dat in de kamer staat. Een bed dat een opvallende cobinatie is tussen een tweepersoonsbed en een stapelbed. Een bed dat achteraf gezien het beste bed zal zijn waar ik de komende weken zal slapen. Want een van de dingen die ze in Cuba - het land waar ik morgen naar toe zal vliegen - niet hebben dan zijn dat goede matrassen. Of je moet van zachte, hobbelige matrassen houden.
Nadat ik mijn tas en rugzak in de hoek van de kamer hebt gelegd ga ik op het bed liggen en ga in gedachten terug naar het jaar dat nu bijna ten einde is. Het was een druk jaar ok het werk en ik heb het gevoel dat ik meer dan ooit aan vakantie toe ben. Toch aarzelfde ik een week geleden nog of ik wel naar Cuba zou gaan. Eind november kwam namelijk aan het licht dat mijn moeder darmkanker heeft. Maar gelukig zijn er geen uitzaaiingen en lijkt de kanker operabel. Ze staat nu op een wachtlijst voor een operatie en de verwachting is dat zij binnen vier weken geopereerd zal worden. Dus mogelijk tijdens de geplande reis naar Cuba. Nog maar een paar dagen geleden heb ik de knoop doorgehakt en besloten de reis wel door te laten gaan. Mijn broer en zus zullen me per sms op de hoogte houden van de ontwikkelingen. Door alle drukte heb ik mij dit keer minder goed voorbereid om de komende reis dan ik normaal gesproken doe. Maar ik heb me nog wel voldoende goed voorbereid om te weten dat ik morgenochtend niet op tijd met de trein op Schiphol kan zijn. Daarom heb ik voor één nacht een kamer geboekt in Hotel Ibis budget Amsterdam Airport. Na vanmiddag eerst nog de vijftigste verjaardag van mijn schoonzus gevierd te hebben ben ik met de trein naar Schiphol gegaan. Hoewel het buiten al donker was, was er onderweg toch voldoende te zien van het Hollandse verstedelijkte landschap. Het licht van de openbare verlichting verraadt de aanwezigheid van steden en dorpen die de trein passeert. Tussen die steden en dorpen verraadt een stroom van witte en rode lichten de aanwezigheid van wegen vol auto's. Aangekomen op Schiphol zet een pendelbus van het hotel mij af voor de ingang van het hotel. Het Ibis Budget wordt volgens mij voor veel mensen gebruikt als slaapplaats voor één nacht in de buurt van Schiphol om de volgende dag op tijd op de luchthaven te kunnen zijn. Zo ook de stewardess van de KLM die vlak voor mij incheckt.
Omdat ik nog geen slaap heb, kijk ik op de kamer naar Studio Voetbal en schrijf ik de eerste regels in mijn reisdagboek. Daarna is het tijd om te gaan slapen en te dromen over de komende reis naar Cuba.
Maandag 8 december 2014 - Van Schiphol naar Holguin
Na een korte nacht waarin ik slecht heb geslapen gaat om vijf uur mijn wekker af. Ik neem een snelle douche, poets mijn tanden en stop mijn toilettas weer in de tas. Om half zes verlaat ik mijn kamer. Keurig volgens het opgegeven schema stopt tien minuten later de pendelbus voor het hotel die mij naar Schiphol zal brengen. En ondanks het vroege uur ben ik zeker niet de enige passagier in de bus. Na een tussenstop bij het hotel Ibis Schiphol Amsterdam Airport - een iets duurder hotel van dezelfde keten - stoppen we even later voor bij de luchthaven. Direct maar even inchecken en door de douane. Daarna ontbijten en proberen om via het internet voor de terugweg een plaats met meer beenruimte te reserveren in het vliegtuig. Voor de heenreis heb ik dat drie weken geleden gedaan, maar omdat je bij Arke Fly maximaal drie weken voor vertrek een stoel kunt reserveren kon ik dat toe nog niet regelen voor de terugvlucht. Maar helaas, het WIFI-netwerk is dermate traag dat het niet lukt om op de site van Arke Fly te komen. Later in Cuba nog maar eens proberen.
Om zeven uur meld ik mij bij de gate. Een half uurtje later begint het boarden. In het vliegtuig verbaas ik mij over de grootte en de hoeveelheid 'handbagage' die sommige mensen meenemen. Sommige tassen zijn bijna even groot als de tas waarin ik spullen voor drie weken Cuba heb zitten. aan boord van het vliegtuig luister ik naar muziek en lees op mijn tablet het boek 'Het verborgen leven van Fidel Castro'. Een boek dat geschreven is door een voormalige lijfwacht van Castro. Verder valt er weinig te melden over de vlucht anders dan dat Arke Fly wat mij betreft haar reputatie als budget maatschappij waar maakt. Aan boord krijg ik één gratis maaltijd en is het water gratis. Wil je meer, dan moet er betaald worden. Zo betaal ik voor een kleine portie smakeloze lasagne en een blikje cola tien euro.
 Aankomst op de luchthaven van Holguin |
Als het vliegtuig rond kwart voor twaalf de landing inzet, zie ik vanuit de lucht het eerste stukje Cuba. Wat mij opvalt is dat ik onder mij een vlak en groen landschap zie met veel landbouw. Kennelijk vruchtbare grond.
Als we eenmaal op de grond staan loop ik naar het luchthavengebouw en maak snel nog even een foto van het vliegtuig van Arke Fly. Bij de douane wordt - zoals in wel meer landen gebeurd - van iedereen die het land binnenkomt een foto gemaakt. Alleen, hier in Cuba kan de camera niet gekanteld worden. En aangezien de camera ingesteld staat voor iemand met een gemiddelde lengte, betekent dat dat ik met mijn lengte van ruim twee meter letterlijk door mijn knieen moet om het land in te mogen. Naar de Cuba-verklaring die ik vooraf van Univé heb gekregen wordt niet gevraagd.
Hierna loop ik door naar de bagageband om mijn tas op te halen. Maar waar ik altijd al bang voor was gebeurd vandaag. Als de band leeg is en het personeel aangeeft dat alle bagage er is, heb ik mijn tas nog niet. Het zal toch niet waar zijn. Maar het valt mee. Als ik door de aankomsthal loop zie ik mijn tas naast de bagageband liggen. Door wie en waarom mijn tas van de band is gepakt is mij niet duidelijk, maar in elk geval heb ik mijn spullen. Opgelucht loop ik naar buiten waar Nienke Brouwer - de reisbegeleidster van Sawadee - staat te wachten. Zoals te verwachten was ben ik de laatste van de groep die naar buiten komt. Met Nienke loop ik naar de vlakbij geparkeerde bus waar ik mijn tas afgeef. Hierna lopen we naar een Cadeca (Casas de Cambio). Vijf biljetten van vijftig euro veranderen in mooie kleine kleine coupures Peso Convertible, afgekort CUC.
 Hotel Pernik in Holguin |
Vanaf het vliegveld is het ongeveer een half uur rijden naar hotel Pernik waar we de komende nacht zullen slapen. In het hotel staat een welkomstdrankje voor ons klaar. Geen gezond vruchtensapje zoals je in veel Aziatische hotels krijgt, maar een heerlijke Cuba Libre. Hier kan ik wel aan wennen. Na het welkomstdrankje zoek ik mijn kamer op. Op de kamer zit ik de televisie aan en zap langs wat zenders. Naast de gebruikelijke programma's zoals een soap, nieuws, cartoons en natuur zit ik even later naar de Nederlandse illusionist Hans klok te kijken.
Ik verruil mijn nog op Nederlandse temperatuur afgestemde kleren voor een korte broek, t-shirt en sandalen en loop naar buiten. Eerst even het hotel op de foto zetten en daarna de eerste oldtimer. Een taxi die voor het hotel staat te wachten. Hierna zoek ik het terras bij het zwembad van het hotel op en bestel daar een cola. Coca of Pepsi is hier niet te koop. In plaats daarvan krijg ik de Cubaanse variant hiervan, Tukola cola. En eerlijk is eerlijk, de smaak valt mij mee.
Rond vijf uur rijden we met de bus naar het centrum van Holguin. Hier maken we een korte wandeling waarbij Abel - onze lokale gids - vertelt over de dingen die we zien en de geschiedenis van de stad. Na de wandeling gaan de eten bij een paladar. Een paladar is een restaurant dat geen eigendom is van de staat, maar in privé bezit is.
Terug in het hotel zoek ik snel mijn bed op en ondanks het rumoer op de gang en de slechte matras val ik al snel in slaap.
Dinsdag 9 december 2014 - Van Holguin naar Baracoa
Ondanks de erg zachte matras heb ik goed geslapen. Alleen staat mijn biologische klok duidelijk nog niet afgesteld op de lokale tijd. Rond vijf uur wordt ik wakker en na een uurtje wakker in bed gelegen te hebben sta ik iets na zessen op. Mooi even tijd om in de Lonely Planet te lezen over Baracoa, ons reisdoel van vandaag. Een uurtje later loop ik naar de ontbijtzaal. En in tegenstelling tot wat later deze reis gebruikelijk zal worden, ben ik vanmorgen niet de eerste van de groep die gaat ontbijten. In de ontbijtzaal zie ik al twee groepsgenoten zitten. Na een keuze gemaakt te hebben uit het uitgebreide ontbijtbuffet ga ik bij het zitten.
 Tot bus omgebouwde vrachtauto in Holguin |
Na het ontbijt loop ik de woonwijk tegenover het hotel in. De flats die hier staan lijken mij nog niet heel oud, maar de woningen zien er wel erg verwaarloosd uit. Hier krijg ik waar de groep Normaal ooit over zong; De Ni-j bouw blues. Allen de Japanse blikken rommel waar Normaal in dat lied over zingt ontbreekt. In plaats daarvan staan er de nodige oldtimers in de wijk. En ook al kunnen de meeste daarvan wel wat onderhoud gebruiken wordt ik daar wel vrolijk van.
Ik loop terug naar de straat waaraan het hotel ligt en kijk naar het passeren verkeer. Oldtimers, motoren (vaak met zijspan) fietsers, paard en wagen en tot bus omgebouwde vrachtwagens.
Om negen uur verlaten we Holguin en gaan we op weg naar Baracoa. In een andere bus en met een andere chauffeur. Het blijkt dat de bus waarmee we door Cuba gaan reizen gisteravond door een andere bus is aangereden. Gevolg, een gesneuvelde achterruit. Als ´onze´ bus is gemaakt zal Reydi - onze vaste chauffeur - alsnog naar Baracoa komen.
 Onderweg van Holguin naar Baracoa |
We rijden door een lichtglooiend, groen landschap waarin boeren hun akkers omheinen met castushagen. In de steeds bewolkter wordende lucht cirkelen aasgieren boven het landschap. We "lunchen" bij een benzinepomp langs de weg. In de vitrine liggen onder andere belegde broodjes. Ik bestel twee broodjes ham-kaas. De verkoopster pakt de broodjes uit de vitrine en loopt er tot mijn verbazing mee naar een ruinte achter de winkel. Even later hoor ik daar een belletje en komt de verkoopster terug met opgewarmde broodjes. Met een blikje Tukola erbij al met al toch nog een redelijke lunch.
Na de lunch rijden we verder door een gebied waarin het landschap ontsiert wordt door grootschalige open mijnbouw. Mijnen waarin nikkel wordt gewonnen. En dat is niet alleen slecht voor het landschap, maar ook voor de mensen die in de mijn werken. Daarom moeten ze een speciaal dieet volgen en worden ze twee keer per jaar medisch gekeurd in een kliniek in Havanna.
 Beeld van Columbus in Baracoa |
Rond kwart over drie zijn we in Baracoa. Voordat we naar het hotel toe gaan rijden we met de bus naar het centrum van de stad. Hier stappen we uit om een wandeling door het centrum te gaan maken. En al op deze tweede dag van deze reis kom ik er achter dat je niet alles wat je op het internet leest moet geloven. Zo had ik ergens gelezen dat er in Cuba geen geldautomaten zouden zijn, maar in het centrum van Baracoa zie ik twee geldautomaten. Die in Baracoa blijken er pas sinds een paar maanden te staan, maar ook later deze reis zie ik met enige regelmaat geldautomaten. Alleen, de geldautomaten in Cuba 'lusten' onze westerse bankpassen niet. In ieder geval zag ik nergens het Eurocard Mastercard op een automaat staan. Maar gogelijk gaat dat de komende jaren snel veranderen nu het handelsembargo opgeheven lijkt te gaan worden.
Na de wandeling lopen we naar het aan de rand van de stad, maar toch vlakbij het centrum gelegen hotel El Castillo waar we de komende twee nachten zullen slapen. Doordat het hotel bovenop een heuvel gelegen is heb je vanaf het hotel een mooi uitzicht over de stad. Bij dit hotel geen welkomsdrankje. Dus bestel ik zelf maar een Cuba Libre. Heerlijk!
's Avonds gaan we met de hele groep uit eten. Opnieuw kiezen we - op advies van Abel - onze lokale reisbegeleider - voor een paladar. Hier krijgen we een Cubaans buffet voorgeschoteld. De meest lekkere gerechten zoals lamsvlees, garnalen, kreeft, verschillende soorten vis, garnalen en inktvis komen op tafel. Als we net aan tafel zitten geeft de eigenaar van het restaurant aan dat hij, als wij dat willen, livemuziek kan regelen. Als wij op dit voorstel ingaan komt de band direct binnen. In de zangeres herken ik een vrouw die toen wij naar binnen gingen op straat stond te wachten. De band zat dus al in de buurt te wachten op groen licht. Slimme jongens die Cubanen.
Woensdag 10 december 2014 - In en om Baracoa
 Hotel El Castillo in Baracoa |
Al vanaf de overnachting in het Ibis Budget Amsterdam Airport vertoont mij tablet kuren bij het opladen. En tot nu toe is het mij niet goedgelukt mijn tablet op te laden in Cuba. Verder dan 60% kom ik niet. Maar gisterenavond had ik goede hoop dat het hier in Baracoa wel zou lukken. Want in tegenstelling tot de hotels waar ik tot nu toe geslapen heb zijn er op de kamer in hotel El Castillo niet alleen maar stopcontacten met 110 volt, maar ook een stopcontact met 220 volt. Gisteravond heb ik mijn tablet op dit stopcontact aangesloten en als ik vanmorgen iets na zessen opsta ben ik benieuwd of mijn tablet nu wel opgeladen is. Maar helaas, opnieuw is mijn tablet maar voor iets meer dan de helft opgeladen. Ligt het aan de stroomvoorziening hier op Cuba? De USB-adapter die ik bij mij heb? Of is het tijd voor een nieuwe tablet? Dat zien ik wel als ik weer terug ben in Nederland. Gelukkig laden de batterijen van mijn camera wel goed op. En dat vind ik toch iets belangrijker. Want een vakantie zonder tablet vind ik geen probleem, maar geen foto's kunnen maken tijdens een vakantie, ik moet er niet aan denken.
Als ik iets na zevenen de ontbijtzaal binnenloop is het er al vrij druk, maar zie ik nog geen groepsgenoten zitten. Ik laat een heerlijke omelet met groente, mais, ham en kaas maken en neem daar wat geroosterd brood bij. Aangevuld met een kop koffie, een vruchtensapje en fruit en heerlijk ontbijt.
 Chocolade fabriek Ché Guevara |
Gisteren tijdens de stadwandeling kreek ik de indruk dat Baracoa, of beter gezegd het historische centrum van de stad, niet erg groot is en dat een halve dag voldoende is om Baracoa te ontdekken. Daarom heb ik mij, op deze vrij te besteden dag, aangemeld voor een optionele excursie van een halve dag. En als we na het onbijt vertrekken voor deze excursie blijkt dat ik niet de engie ben, maar dat de hele groep zich hiervoor heeft aangemeld. De excursie bestaat uit twee delen. Eerst zullen we naar Sendero del Cacao rijden. Na een wandeling over deze plantage zullen we door rijden naar de Toa rivier. Ook hier zullen we een wandeling maken. Maar ook onderweg is er voldoende te zien. Zo rijden we een eindje buiten Baracoa langs een chocoladefabriek die op 1 april 1963 door niemand minder dan Ché Guevara is geopend en die daarom ook zijn naam heeft gekregen. Dit is overigens lang niet de enige fabriek op Cuba met de naam van deze beroemdheid. Na de revolutie was Ché een tijdje minister van industrie en in die tijd was hij verantwoordelijk voor de bouw van veel nieuwe fabrieken. Fabrieken die voor een deel zijn naam hebben gekregen.
 De creool |
 De buitenlander |
 Met een roeiboot de Toa rivier oversteken |
Na het bezoek aan de plantage rijden we met een bus naar de vlakbij gelegen Rancho Toa. Hier steken we in twee kleine roeibootjes - motorboten zijn niet toegestaan in dit natuurgebied - de Toa rivier over en varen we naar het aan de andere kant van de rivier gelegen 'Chinese eiland'. Ook hier maken we een wandeling met een lokale gids. Een man met de bijnaam 24 (omdat hij aan elke hand zes vingers heeft en aan elke voet zes tenen) klimt voor drie cuc per persoon vliegensvlug in een hoge palmboom en gooit wat kokosnoten naar beneden. De kokosnoten worden vakkundig 'onthoofd' en even later drinkt iedereen - door een natuurlijk rietje - lekkere kokossap. En als er een beetje sap uit de kokosnoot is kun je die op laten vullen met - hoe kan het ook anders in dit land - een scheut(je) rum. Ook een combinatie waaraan ik wel kan wennen. Nee deze lekkere onderbreking wandelen we verder over het eiland tot we weer bij de rivier komen. Hier liggen de roeibootjes al klaar om ons weer naar de andere kant te brengen. Daar stappen we in de bus en rijden we terug naar Baracoa.
 De trap naar hotel El Castillo in Baracoa |
Omdat de bus onvoldoende vermogen heeft om vol de heuvel naar het hotel op te rijden stappen we onderaan de trap naar het hotel uit. Het is dan inmiddels half twee en ben ik wel aan een goede lunch toe. Ik besluit dan ook om niet naar het hotel, maar naar het centrum van Baracoa te lopen om daar te gaan lunchen. In het centrum ga op op een leuk terrasje bij het Plaza Independencia zitten en bestel een pizza met garnalen en een blikje sinas. Terwijl ik op mijn eten wacht komen er aan het tafeltje naar mij twee jonge vrouwen zitten. Terwijl ik wat om mij heen kijkt mij een van hen haar bedoelingen duidelijk door elke keer als ik haar kant op kijk haar lippen te tuiten. Als ik er geen aandacht aan besteed staan ze op en lopen ze weg. Op zoek naar een ander slachtoffer denk ik. Maar daarin vergis ik mij. Kennelijk hebben ze samen besproken wat hun stragie zou worden want even later komen beide vrouwen bij mij aan tafel zitten. Ze proberen met mij een gesprek aan te knopen. Maar aangezien beide dames geen Engels spreken en ik geen Spaans spreek wil dat niet zo vlotten. Maar ondanks de taalbarrière weten de dames wel duidelijk te maken wat ze in de aanbieding hebben. Maar daarin ben ik niet geïnteresseerd. Als ik de pizza op heb, het blikje sinas leeg is en ik mijn dagboek heb bijgewerkt vraag ik om de rekening. De dames hebben het inmiddels opgegeven.
 |
De rest van de middag wandel ik door het historische centrum van Baracoa en maak foto's van de stad en haar inwoners. Ondanks de taalbarrière probeer ik af een toe een praatje te maken. Zo loop ik langs een kantoortje waarin een man achter een bureau zit te werken. aan de muur achter hem het een poster met Raúl en Fidel Castro, een foto van Ché Guevara en een foto van een voor mij onbekend man. Ik vraag de man wie deze voor mij onbekende man is en hij weet mij uit te leggen dat dat Camilo Cienfuegos, een held van de revolutie is.
 Mannen spelen een potje domino in de straten van Baracoa |
Even later loop ik langs een aantal mannen die een potje domino aan het spelen zijn. Ik maak een foto van hen en gebaar naar de man recht tegenover mij dat ik hem op mijn camera kan laten zien welke stenen zijn overbuurman op zijn plankje heeft liggen. Alle vier de mannen beginnen daarop te lachen. Opnieuw een moment waarop ik ondanks het taalprobleem toch even contact heb.
 Schappen vol met één product in een supermarkt in Baracoa |
Verder wandelend door de stad kom ik langs een supermarkt. En dan bedoel ik geen staatwinkel waarin Cubanen met een bonnenboekje producten als brood, bonen, rijst, melkpoeder, bakolie, eieren en soms kip of kaas kunnen halen, maar een supermarkt waar met CUC's betaald moet worden. Alle Cubanen proberen wat bij te verdienen om zodoende hun karige rantsoen aan te kunnen vullen. Ik ga de supermarkt binnen en het eerste wat mij opvalt zijn de goedgevuldde schappen. Maar als ik verder kijk zie ik dat er wel heel veel van hetzelfde staat. Zo staan er schappen vol met één merk zonnebloemolie maar ook schappen vol met één merk bier en schappen vol met rum. Van dit laatste worden wel meerdere merken verkocht. Kortom, een supermarkt met veel van weinig. Als ik de winkel weer uit loop valt mijn oog op een bord bij de ingang waarop de actuele aanbiedingen vermeld staan. Zouden ze in Nederland ook moeten doen. Scheelt een hoop papier op de deurmat.
 Varken aan het spit |
Aan het eind van de middag eindig ik mijn wandeling door de stad waar ik hem ook begon, bij het Plaza Independencia. Ik ga op een terrasje zitten en bestel een mojito. Nog voordat het drankje op mijn tafel staat komen er twee vrouwen bij mij aan tafel zitten. De dames komen snel ter zake en vragen of ik interesse heb in marihuana. Ik bedank voor het aanbod waarop de dames een gesprek proberen te beginnen.In het Spaans. Een taal waarin ik slechts een paar woordjes ken. Dat schiet dus niet op. Als de vrouwen doorkrijgen dat ik geen Spaans spreek roepen te er een derde vriendin bij. Deze spreekt een beetje Engels. Naast drugs bieden de dames nu ook hun lichaam aan. Om er van af te komen zeg ik dat mijn vrouw in het hotel op mij wacht. Maar dat vinden de dames geen enkel probleem. Kennelijk geldt ook hier op Cuba het oude Nederlandse spreekwoord 'hoe meer zielen, hoe meer vreugde'.
's Avonds gaan we met de hele groep eten bij een boerengezin een eindje buiten Baracoa. Als we het erf oplopen zien we direct het hoofdgerecht. Boven een smeulend hootskoolvuurtje hangt een varken aan het spit. Een man - de vader van de boer - draait het varken met de hand rond. En dat blijkt het al ongeveer twee uur lang te doen! Maar persoonlijk vind ik achteraf het varken zeker niet het lekkerste onderdeel van de maaltijd die wij hier voorgezet krijgen. Wat dan wel het lekkerste gerecht is zou ik niet kunnen zeggen. Alles smaakt heerlijk. En dus geniet ik even later van een heerlijke maaltijd in een mooie omgeving. Aan met bananenbalderen bedekte tafels, eten uit bamboestammetjes en drinkend uit een uitgeholde sinaasappel.
 Casa de la Trova in Baracoa |
Na het eten rijden we terug naar Baracoa. Het bezoeken we de lokale Casa de la Trova. Persoonlijk valt het mij een beetje tegen. Ik had mij voorgesteld dat het een leuk café zou zijn waarin een band zou spelen en mensen dansen. Op zich klopt dat ook wel, alleen staat het bezoek niet, maar zit je in lange rijen langs de dansvloer. Wordt er slechts door een paar mensen gedanst. Maar dat komt mogelijk door het publiek dat toegelaten wordt. Toeristen en Cubanen die - al dan niet in gezelschap van toeristen - een drankje kunnen betalen. Door de vensters kijken Cubanen vanaf de straat naar binnen die volgens mij voor veel meer stemming zouden zorgen, maar zich een bezoek aan de Casa de la Trova niet kunnen veroorloven. Dan de muziek; De band speelt goed maar tussen de nummers door vindt de lokale 'spreekstalmeester' het nodig om het woord te nemen en allerlei bezoekers welkom te heten. De bezoekers uit Nederland, de bezoekers uit Canada en ga zo maar door. Persoonlijk vind ik dat hinderlijke onderbrekingen van de muziek. Rond half elf hou ik het voor gezien en loop ik samen met een groepsgenote terug naar het hotel. Op dat moment begint het te regenen in Baracoa.
Donderdag 11 december 2014 - Naar Santiago de Cuba
Als ik wakker wordt het er een dichte mist boven het landschap en regent het nog steeds. Volgens mij heeft het de hele nacht door geregend. Dit schijnt in deze streek overigens niet zo vreemd te zijn. In tegenstelling tot andere delen van Cuba waar sprake is van een droge en een natte tijd, is er in dit deel van het land het hele jaar door kans op regen. Iets na negenen verlaten we een nat en mistig Baracoa met een doorweekte chauffeur en lokale gids in de bus. Zij hadden vanmorgen moeite om met de bus bij het hotel te komen omdat een vrachtwagen met pech de weg blokkeerde. In de stromende regen hebben zij toen geholpen om dat vrachtwagen naar een plek te duwen waar hij het overige verkeer niet langer hinderde.
 De slingerende bergpasweg La Farola |
 Verkopers bij een uitzichtspunt |
Vandaag zullen we over 'La Farola' naar Santiago de Cuba rijden. Om elf uur maken we de eerste tussenstop bij een uitzichtspunt. Gelukkig is de mist inmiddels opgetrokken en regent het niet meer. Sterker nog, op het moment dat we stoppen breekt de zon zelfs even door. Belaagd door verkopers van bananen, mandarijnen, chocolade en gemalen koffie maak ik een paar foto's van het landschap en de weg. Even later rijden we verder door een steeds zonniger wordend landschap. We rijden verder over La Farola waarbij borden langs de weg aangeven dat chauffeurs tijdens afdalingen de airco in de auto aan moeten zetten. Waarom dat is? We rijden door totdat we bij de Caribische Zee zijn. Hier gaan we lunchen. Op het strand eten we de sandwiches die we gisteren in het hotel besteld hebben.
Na de lunch rijden we door in de richting van Santiago de Cuba. Onderweg stoppen we nog één keer. Dit keer bij een uitzichtspunt in de buurt van de stad Guantanamo. Guantanamo dat we in Nederland beter kennen in verband met de Amerikaanse basis Guantanamo Bay. En vanaf het uitzichtpunt kun je Guantanamo Bay zien liggen. Stel je hier overigens niet teveel bij voor, want veel meer dan leine stipjes in de verste zie je niet. Maar toch blijft het wel bijzonder. Een lokale gids vertelt ons over het conflict tussen Cuba en de Verenigde Staten over Guantanamo Bay. Volgens de Cubanen maken de Amerikanen illegaal gebruik van dit deel van het eiland en dat voor een bedrag van zo'n 4.700 dollar per jaar. Dat wil zeggen, de Verenigde Staten stuurt Cuba elk jaar een check van zo'n 4.700 euro, maar die check wordt door de Cubaanse regering niet geïnd omdat ze daarmee aan zouden geven dat het gebruik van Guantanamo Bay door de Verenigde Staten rechtmatig zou zijn.
 Tot bus omgebouwde vrachtauto´s in Santiago de Cuba |
Iets na vieren arriveren we bij ons hotel in Santiago de Cuba, hotel Las Américas. Hier zullen we de komende twee nachten slapen. En vond ik de kamers in de vorige hotels al ruim, dat was nog behelpen in vergelijking met de kamer waar ik even later binnenstap. Eigenlijk is het meer een suite dan een kamer. Een suite die bestaat uit een zitkamer met TV, een ruime slaapkamer en en al net zo ruim opgezette badkamer. Ik leg mijn tas op de kamer en haal snel wat euro´s uit de tas. Mijn voorraad CUC´s daalt namelijk redelijk snel. Even later loop ik het hotel al weer uit en loop ik naar het vlakbij gelegen hotel Melia Santiago de Cuba. Op een pleintje naast het hotel is de Casa des Cambio. Hier wissel ik wat euro´s om in CUC´s. Iets wat verrassende snel gaat. Er wordt - in tegenstelling tot CADECA´s waar ik later deze reis geld zal wisselen - zelfs niet naar mijn paspoort gevraagd. Daarna loop ik naar een druk kruispunt vlakbij het hotel om foto´s te maken van het verkeer en dan vooral van de overvolle tot bus omgebouwde vrachtwagens.
´s Avonds ga ik samen met een groepsgenote eten bij restaurant Madrileno Wat mij betreft een aanrader. Heerlijk eten, vriendelijke bediening en een sfeervolle omgeving. Mocht je binnekort zelf naar Santiago de Cuba gaan, je vind dit restaurant op de hoek van Calle 8 en Calle 3. Het restaurant bevindt zich op looptafstand van hotel Las Américas.
Vrijdag 12 december 2014 - Santiago de Cuba
 |
Tijdens het maken van dit soort rondreizen wordt ik 's ochtends vaak al vrij vroeg wakker. Zo ook vanmorgen. Ik word al vroeg wakker van het lawaai van voorbij rijdende vrachtwagens en bussen. Maar ik vind dat geen porobleem. In tegendeel. Persoonlijk vind ik het altijd wel mooi om te zien hoe 'een stad wakker wordt'. Daarom loop ik, na eerst even snel in het hotel ontbeten te hebben, naar het vlakbij het hotel gelegen Parque Ferreiro. Hier kijk ik naar de mensen en het passerende verkeer. Het valt mij op dat de ochtendspits hier minder massaal is dan in veel Aziatische steden waar ik ben geweest. Kennelijk zijn hier op Cuba niet alleen weinig auto's, maar ook de in andere delen van de wereld erg populaire scooter zie je hier nauwelijks. Dit betekent overigens niet dat je hier minder last hebt van uitlaatgassen. Veel van de oude auto's en bussen die hier rondrijden zijn oud en slecht onderhouden en produceren dikke zwarte uitlaatgassen. Je zult hier je brood door met je fietstaxi mensen te vervoeren. Zit je de hele dag in deze ongezonde walm.
 Basílica de Nuestra Señora del Cobre |
Hoewel vandaag een vrij te besteden dag is, is het ook vandaag weer mogelijk om je op te geven voor een optionele excursie. Aan de ene kant leuk, aan de andere kant beginnen de reizen van Sawadee voor mijn gevoel steeds meer op volledig verzorgde groepsreizen te lijken. Voor mij hoeft dat niet zo nodig en persoonlijk geef ik de voorkeur een reizen waarbij je overnacht in centraaal gelegen hotels van waaruit je eenvoudig zelf dingen kunt ondernemen. Maar ondanks dat heb ik mij toch opgegeven voor een citytrip die rond negen uur zal beginnen en tot het begin van de middag zal duren. Hierbij er van uitgaand dat we dan 's ochtends eerst een aantal mooie en/of bijzondere plekken buiten het historische centrum van de stad zouden gaan bekijken om daarna een wandeling door het historische centrum te gaan maken. 's middags wil ik dan op eigen houtje door het centrum zwerven. Dat laatste komt ook uit, maar tot mijn verbazing rijden we - na eerst twee stops in een buitenwijk van Santiago de Cuba gemaakt te hebben, de stad uit en rijden we naar het op zo'n 20 kilometer van Santiago de Cuba gelegen El Cobre om de Basílica de Nuestra Señora del Cobre te bezoeken. Volgens het reisschema zouden we dit bedevaartsoord pas morgen naar toe gaan, maar om planningstechnische redenen is besloten vandaag al naar deze basiliek te gaan waar het originele beeld van de Zwarte Maagd wordt bewaard en die door veel Cubanen wordt bezocht. Hierna rijden we terug naar Santiago de Cuba.
 Moncadakazerne |
In Santiago de Cuba maken we- na een koffiestop - een paar stops buiten het historische centrum. Een van deze stops is bij de bekende Moncadakazerne. In de muren van de voormalige kazerne lijken kogelgaten te zitten die stammen uit de tijd dat Castro en de zijnen hun gewapende strijd tegen Batista begonnen. Maar volgens onze lokale gids klopt dat niet helemaal. Nadat de tropen van Batista de karerne succesvol hadden verdedigd, heeft Batista de muren laten restaureren. Maar Batista had dan weliswaar deze slag gewonnen, maar zou een paar jaar later de strijd verliezen. Castro en de zijnen hebben toen - ter nagedachtenis aan de slag om de Moncadakazerne - aan het hand van foto´s weer ´kogelgaten´ aangebracht in de muren van de kazerne die tegenwoordig dienst doet als school.
Aan het begin van de middag rijden we naar het historische centrum van de stad. Hier beginnen we niet aan een wandeling, maar gaan we naar het dakterras van Hotel Grande Central. Vanaf dit dakterras heb je een mooi uitzicht over de stad. Abel - onze lokale gids - vertelt over een aantal belangrijke gebouwen in de stad. Met een gratis drankje besluiten we vervolgens de citytrip.
 Parque Serrano |
Het was mogelijk om je op te geven voor een bezoek aan een fort in de omgeving van de stad met aansluitend een etentje in een paladar, maar ik het besloten me daar niet voor op te geven. In plaats daarvan wil ik 's middags de stad verkennen. Ik doe dat samen met een groepsgenote die hetzelfde idee had. Met z'n tweeën lopen we de rest van de middag door de stad. In de stad zien we een paar keer grote groepen mensen bij gebouwen staan. In alle gevallen blijkt het te gaan om staatswinkels waar de mensen op vertoon van hun 'bonnenboekje' etenswaren op kunnen halen. We zien mensen in de rij staan voor vlees (volgens ons vers want we horen ook nog een varken krijsen) eieren en brood. Heel bizar om dat te zien, maar de keiharde werkelijkheid voor Cubanen. Heel leuk is het bezoek aan het Parque Serrano. Op dit plein zitten Cubanen te praten en spelen zo domino en schaak. Op de plein had een groot karton bord met zo zien een uitspraak van Ché Guevara Die volgens mij het volgende betekent:
met gezonde recreatie laten we de hele wereld de kracht van de revolutie en het Cubaanse volk zien
Aan het einde van de middag lopen we terug naar het hotel. Na ons opgefrist te hebben gaan we samen uit eten. Opnieuw kiezen we voor restaurant Madrileno. Een mooie afsluiting van een mooie dag.
Zaterdag 13 december 2014 - naar de Sierra Meastra
 Café La Isabelica |
Vooraf had ik nooit gedacht dat ik vandaag in Santiago de CUba op de Plaza de Dolores met een Cubaan zou zitten praten over André Hazes. Maar toch dat wat ik doe. Maar laat ik bij het begin beginnen. Vamiddag zullen we al weer vertrekken uit Santiago de Cuba en naar Cruce De Los Baños rijden. In de buurt van dit dorp staat midden in de Sierra Maestra het hotel dat voor ons de uitvalsbasis zal zijn voor het verkennen de Sierra Maestra. Maar vanmorgen is er nog de gelegenheid Santiago de Cuba te bekijken of te relaxen bij het zwembad van het hotel. Zelf kies ik voor de eerste optie. Rond acht uur verlaat ik het hotel en loop ik door de walmen van het verkeer naar het centrum. Onderweg valt het mij op dat ik veel 'winkeltjes' zie waar ze onderdel voor waterleidingen en afvoerbuizen verkopen. Dat zal wel te maken hebben met de slechte kwaliteit van zowel de waterleiding als ook de riolering. Na een half uurtje lopen ben ik bij het Plaza de Marte. Vanaf dit plein loop ik door naar de Plaza de Dolores. Aan de rand van dit plein drink ik een kop koffie in het sfeervolle café La Isabelica. Direct komt hier een man bij mij aan tafel zitten die mij zijn diensten als gids aanbiedt. Ik geef aan dat ik niet geïnteresseerd ben en vraag de man te vetrekken. Dit doe hij zonder morren. Dat is iets wat mij hier in Cuba vaker opvalt. Mensen bieden wel hun diensten aan, maar zijn niet opdringerig als je aangeeft geen interesse te hebben.
Nu het cafeïne gehalte in mijn bloed weer op peil is loop ik verder naar het centraal gelegen Parque Céspedes. Hier wordt ik begroet door een man die aangeeft dat hij weet dat ik het hotel Las Américas overnacht. Verbaast vraag ik hem hoe hij dat weet. Het blijkt dat hij in het restaurant van het hotel werkt en hij mij daar gisteren had gezien. Vandaag hoeft hij niet te werken en is hij - net als ik - neer het centrum van de stad gegaan. Na even met de man gepraat te hebben loop ik verder. Even later zie ik hem op een bankje op het plein zitten. Ik ga naast hem zitten en we raken in gesprek. Opnieuw verbaast hij mij. Hij blijkt best veel van Nederland af te weten. Zo kent hij de zender Veronica, Floortje Dessing en dus ook André Hazes. En al die zaken blijken met elkaar te maken te hebben. Want wat blijkt; Een aantal jaren geleden heeft Floortje Santiago de Cuba bezocht. Zij heeft toe overnacht in hotel Las Américas en heeft de man waar ik nu mee zit te praten een CD van André Hazes gegeven. En de man blijkt geïnteresseerd in deze Nederlandse volkszanger. Dus prateen we over het leven van Hazes, zijn liedjes, maar ook over zijn door en dan meer in het bijzonder zijn begravenis. Hij geeft mij het advies om een vlakbij het plein gelegen overdekte coöperatieve markt te gaan. Een advies dat ik direct opvolg.
 Coöperatieve markt in Santiago de Cuba |
De markt is niet groot, maar wel erg leuk om te bezoeken. Het grootste deel van de markt bestaat uit twee hallen waar groente en fruit wordt verkocht, maar er is ook een kleine hal waar slagers hun waren verkopen. Na het bezoek aan de markt wandel ik nog wat door de stad. Als ik dorst krijg besluit ik wat te gaan drinken op het terras van Hotel Casa Granda. Het voordeel van deze plek is dat je hier als toerist even rustig kunt zitten zonder aangesproken te worden door de zoveelste vriendelijk Cubaan die iets aan je wil verdienen.
Ik ben van plan om daarna lopend terug te gaan naar het hotel, maar terwijl ik op het terras zit te genieten van mijn drankje zie ik met enige regelmaat motortaxi's voorbij komen. Dat lijkt mij ook wel wat en dus pas ik mijn plannen aan. Even later sta ik langs de weg bij af te vragen hoe ik de motortaxirijders kan onderscheiden van gewone motorrijders. Maar ineens zie ik dat dat heel simpel is. Omdat het dragen van een valhelm verplicht is op Cuba hebben alle motortaxi's een extra helm aan het stuur hangen. Even later zie ik er een aankomen en steek ik mijn hand op. De man stop en vraagt waar ik naar toe wil. Hij lijkt te weten waar mijn hotel staat en voor slechts één CUC (iets minder dan 90 cent) brengt hij mij naar het hotel. Vlot en behandig rijdt hij door de stad. Iets voor elf uur zijn we bij het hotel. Dat geeft mij nog voldoende tijd om mijn tas te pakken, mij op te frissen en om te kleden voordat ik om twaalf uur moet uitchecken. Na uitgechecked te hebben geef ik mijn tas aan de chauffeur en loop ik naar het nabij gelegen hotel Melia Santiago de Cuba om daar de gaan lunchen. Als ik daar aankom zitten daar al twee groepsgenoten. Ik ga bij hen zitten en bestel een sandwich en een cola. De kletsen wat, genieten van de lekkere sandwiches. De tijd vliegt voorbij en voor we het doorhebben is het al één uur. Tijd om terug te gaan naar het hotel, tijd om te vertrekken.
|
Het eerste stuk van de route naar de Sierra Mastra rijden we over een 'snelweg', maar al snel verlaten we de snelweg en rijden we de bergen in. Rond half bier zijn we op de plek van bestemming, Hotel Horizontes Villa el Saltón. Een midden in de natuur gelegen hotel bestaande uit meerdere gebouwen. De kamers zijn eenvoudig, maar schoon. Als ik even later op het balkon van mijn kamer wat zit te lezen begint het te regenen. Een buitje over voorbode van meer?
's Avonds eten we met de hele groep in het hotel (veel opties zijn er ook niet). Voor het eten vertelt Abel ons over de geschiedenis van Cuba. Daarna staat er een heerlijk buffet voor ons klaar. Na het eten vermaakt Abel ons door te laten zien hoe verschillende cocktails gemaakt worden. en natuurlijk mogen wij ook proeven. Na deze demonstratie blijf ik met een paar groepsgenoten aan de bar zitten. We kletsen wat en drinken nog een paar cocktails tot het tijd is om te gaan slapen.