Reisverslag Japan
Naar Hiroshima
Bij de naam Hiroshima denk ik altijd direct aan het feit dat dit de eerste stad op de wereld is die ooit werd getroffen door een atoombom. Dat gebeurde op 6 augustus 1945. Tijdens mijn rondreis door Japan zal ik er achter komen dat dit nog steeds een belangrijke rol speelt in de stad en dat er veel plaatsen zijn waarop je aan deze dag wordt herinnerd. Maar ik zal ook ontdekken dat het herbouwde Hiroshima veel meer is dan een groot aan de atoombom gewijd museum.
|
Donderdag 28 april 2016 - Van een karig ontbijt tot okonomiyaki
Gehuld in 'tempelkleding' (jasje en broek) ga ik rond kwart over zes naar een ruimte in de tempel waar om half zeven een gebedsdienst gehouden zal worden. Gelukkig staan hier - in tegenstelling tot de eetzaal - een aantal lage stoeltjes zodat ik niet de hele tijd op de grond hoef te zitten. Het is een mooie plechtigheid om bij te wonen die even verstoord wordt als de mobiele telefoon van een van de aanwezige Franse toeristen af gaat. En een bijeenkomst die even warrig verloopt als een van de monniken - terwijl de andere aanwezige monniken onverstoord doorgaan met het opzeggen van gebeden - in het Japans een verhaal houdt waarin ik heel even het woord Nederland meen te herkennen. Maar dat zal ik mij wel ingebeeld hebben. Of toch niet? Als hij is uitgesproken houdt de monnik een armbandje in zijn hand en kijkt hij verwachtingsvol naar de aanwezige toeristen. Worden wij geacht naar voren te komen om zo'n armbandje om geknoopt te krijgen? Maar geen van de aanwezige toeristen staat op. Even later is de gebedsdienst afgelopen en gaan we naar de ontbijtzaal voor een eenvoudig ontbijt. Je kunt zelfs wel spreken van een karig ontbijt. Terwijl we op de grond zittend ontbijten komt de monnik van de armbandjes de ruimte binnen en knoopt bij ieder van ons een armbandje om een van de polsen.
Koya |
Rond acht uur verlaten we het klooster en lopen we naar een bushalte vlakbij het klooster. Hier nemen we de bus naar het stationnetje van Koya. Als we instappen is de bus nog leeg, maar al snel blijkt dat wij niet de enige toeristen zijn die met de bus naar het station willen. Het duurt dan ook niet lang of de bus zit vol. Geen probleem voor de toeristen die bij de bushaltes die we hierna passeren staan te wachten. De Japanners zetten snel een tweede bus in.
Met de eerste trein dalen we de berg af. Halverwege het traject is een klein stukje dubbelspoor waar dalende en stijgende treinen elkaar kunnen passeren. Beneden aangekomen stappen we over op een trein. We rijden door een mooie omgeving met uitzicht op mooie groene heuvels. Maar het is warm in de trein en na een nacht waarin ik slecht heb geslapen kost het mij moeite om mijn ogen open te houden. Gelukkig houdt het bijna constante indringende gepiep van de remmen mij wakker. Na een paar keer overstappen komen we aan op station Shin Osaka. Oftewel station Nieuw Osaka, een station dat speciaal gebouwd is voor de Shinkansen hogesnelheidstreinen. Hier hebben we ongeveer drie kwartier voordat de volgende trein vertrekt. Voldoende tijd voor een vroege lunch en daar ben ik na het karige ontbijt van vanmorgen wel aan toe.
Shinkansen Sakura 555 |
Om twaalf uur rijden we in een Shinkansen, type Sakura 555, het station uit en gaan we op weg naar onze eindbestemming, Hiroshima. Terwijl we met hoge snelheid naar de eerste stad op de wereld rijden die getroffen werd door een atoombom moet ik denken aan het nummer 'De bom' van Doe Maar. Een nummer dat door Ernst Jansz geschreven is als reactie op de Koude Oorlog en het voorstel van de Amerikaanse regering om kruisraketten te plaatsen in Nederland. In de jaren 80 waren grote groepen Nederlanders bang voor 'de bom'. Gelukkig is die angst in Nederland nooit waarheid geworden. Wat een verschil met Hiroshima. Daar waren ze niet bang voor de atoombom vanwege het simpele feit dat ze niet op de hoogte waren van het bestaan van zo'n massavernietigingswapen. En toch zouden de inwoners van Hiroshima als eersten op de wereld de kracht van de atoombom, liefkozend door de Amerikanen 'Little Boy' genoemd, ondervinden. Toen 'Little Boy' op 6 augustus 1945 om kwart over acht 's ochtends explodeerde, kwamen vrijwel direct 78.000 mensen om het leven als gevolg van de enorme drukgolf en de intense hitte die bij de explosie vrijkwam. Een vergelijkbaar aantal mensen raakte gewond. In de daaropvolgende dagen stierven nog veel mensen als gevolg van stralingsziekte. Binnen drie maanden waren 130.000 van de 340.000 mensen in de stad dood. Voor 1950 overleden er nog zo'n 70.000 mensen door diezelfde bom.
Peace Memorial Park |
Na aankomst in Hiroshima wordt de groep verdeelt over twee hotels. Als ik in het hotel aankom waar ik de komende nachten zal slapen staat mij reistas al in de lobby. Ik leg mijn tas op de kamer en wandel naar het Peace Memorial Park. Indrukwekkend vind ik het vredesmonument voor de omgekomen kinderen. Een beeld waar negen grote vitrines omheen staan. In deze vitrines zitten tienduizenden van papier gevouwen kraanvogels. Ooit begon Sadako Sasaki, een meisje dat twee jaar oud was op het moment dat de bom viel en tien jaar later leukemie kreeg door de straling van de atoombom met het vouwen van duizend kraanvogels omdat je volgens overleveringen een wens mag doen als je duizend kraanvogels hebt gevouwen. Er gaat een verhaal dat ze overleed voordat ze duizend kraanvogels had gevouwen en dat har klasgenootjes daarna de klus afmaakten. Er gaat ook een verhaal dat dat verhaal niet klopt. Hoe het ook zij, Sadako Sasaki is het symbool geworden voor alle kinderen die omkwamen door de atoombom. Iets om stil van te worden. In gedachten loop ik door naar een ander monument dat herinnert aan die vreselijke gebeurtenis op 6 augustus 1945, het Atomic Bomb Dome. De overblijfselen van een gebouw uit de tijd van voor de bom. Tot slot bezoek ik het Peace Memorial Museum. Indrukwekkend, maar ook erg druk.
's Avonds eet ik met een aantal groepsgenoten okonomiyaki. Een soort rijkelijk gevulde pannekoek die op een teppan bakplaat wordt bereid. Erg lekker en een absolute aanrader.