Kampie.info

Reisverslag Laos / Cambodja



vlag Laos

Week 2

Van 12 december 2007 tot en met 10 januari 2008 heb ik een 30-daagse rondreis door Laos en Cambodja gemaakt. Deze reis heb ik geboekt bij Sawadee in Amsterdam. Op deze pagina staat een verslag de tweede week van deze reis.

Links naar aanvullende informatie:

Foto's

Luang Prabang

Luang Nam Tha

Nong Khiaw

Oudomxai

Pak Ou

Phonsavan

Vang Vieng

Vlakte de kruiken

Woensdag 19 december 2007 - Speeddating in Laos

Luang Nam Tha

Grote emmer met kevers op de markt in Luang Nam Tha

Het is even na enen als we aan het begin van de middag met de bus Luang Nam Tha uit rijden. Dat is aanzienlijk later dan oorspronkelijk de bedoeling was. Maar omdat er in Oudomxai - de plaats waar we vandaag naar toe gaan - weinig te zien of en te doen is hebben we gisteren besloten om een halve dag langer in Luang Nam Tha te blijven. Door deze wijziging van het programma kon ik vanmorgen nog mooi even de markt van Luang Nam Tha te bezoeken. Een markt die zeker een bezoek waard is. Het grootste gedeelte van de markt wordt in beslag genomen door groente en fruit stalletjes, maar er is ook een gedeelte waar vlees en (levende) vis wordt verkocht. Hier zie ik allerlei vleeswaren liggen die je in Nederland niet tegen zult komen bij de slager. Zo zie ik een gebraden hondenkop en grote schalen met nog levende kevers. Het doet mij sterk denken aan de markten die ik een paar jaar geleden in China zag. Na een ochtend door Luang Nam Tha gelopen te hebben ga ik tegen de middag terug naar het hotel om uit te checken. Daarna nog even een laatste lunch in het Panda restaurant en dan op weg naar Oudomxai.

Laos
Speeddating in Laos

Oudomxai wordt in de Footprint omschreven als "a hot and dusty town". We hebben dan ook geen haast om in Oudomxai te komen. Als we onderweg een groep jongens en meisjes zien die tegenover elkaar staand elkaar een bal toe werpen maken we dan ook een tussenstop. Het blijkt een soort plaatselijke huwelijksmarkt. Jongens en meisjes staan tegenover elkaar en gooien elkaar een bal toe. Ondertussen praten ze met elkaar om er achter te komen of ze elkaar aardig vinden. Terwijl ik hier foto's loop te maken voel ik mij best een beetje schuldig. Schuldig aan het verstoren van dit ritueel. Want opeens weten deze jongens en meisjes zich omringt door een groep westerse toeristen die bijna allemaal foto's lopen te maken. Toch lijken ze er geen probleem mee te hebben, maar of dat echt zo is? We laten de jongens en meiden weer alleen en rijden verder naar Oudomxai. Na eerst onderweg nog even gestopt te zijn in een klein dorpje komen we aan het eind van de middag aan bij ons hotel in Oudomxai. Op mijn kamer neem ik een snelle (koude) douche waarna ik het dorpje in loop om te gaan eten. Rond negen uur ben ik weer terug op mijn kamer. Hier werk ik eerst nog even mijn dagboek bij waarna ik ga slapen.

Donderdag 20 december 2007 - Gewekt door communistische propaganda

Nong Khiaw Riverside
'Mijn' huisje in het Nong Khiaw Riverside

Vanmorgen wordt ik niet wakker gemaakt door alle plaatselijke hanen, maar van uitslapen is geen sprake. Na half zes is er van verder slapen geen sprake meer als er in het dorp grote luidsprekers worden aangezet. Gesproken teksten worden gevolgd door harde muziek. Het schijnt dat eerst nieuwsberichten worden voorgelezen en dat daarna het volkslied werd gespeeld. Maar of dat echt zo is? Even later ga ik - net als het grootste deel van de groep - ontbijten in het hotel. Het is een heerlijk ontbijt dat logistiek gezien erg slecht geregeld is. Als de nog warme broodjes op tafel komen is er naast een paar kuipjes jam niet om op het brood te doen. Maar als we het brood al bijna op hebben komt er ineens smeerkaas en gebakken ei op tafel. Na het ontbijt gaan we met de bus op weg naar Nong Khiaw waar we aan het eind van de ochtend aankomen. Hier slapen we niet in het hotel waar Sawadee meestal gebruik van maakt. Of het er mee te maken heeft dat Sawadee geklaagd had over de kwaliteit van dat hotel weet ik niet (de volgende groep zal daar wel weer naar toe gaan) maar wij worden ondergebracht in 'Nog Khiaw Riverside'. Dit 'hotel' bestaat uit een aantal mooie huisjes aan de oever van de Nam Ou en is zeker een aanrader als je eens in Nong Khiaw wilt overnachten.

's Middags willen Lian, Niels, Paul en ik met z'n vieren naar een waterval een eindje buiten Nong Khiaw toe wandelen. Omdat Lian last krijgt van de warmte besluit zij al snel om terug te gaan naar het hotel. Paul, Niels en ik zullen de waterval echter ook nooit te zien krijgen. We lopen een heel eind over een brede asfaltweg terwijl we genieten van de omgeving. En als we onderweg even stoppen om een paar foto's te maken zeggen een paar kinderen dat zij ons wel naar de waterval willen brengen. Maar naarmate we verder lopen beginnen we ons meer en meer af te vragen of de kinderen wel goed begrepen hebben waar we naar toe willen. Als we dan onderweg een fietsende Fransnam tegen komen die er - mede door zijn met plakband gerepareerde bril - uitziet als een ervaren backpacker en deze man ons weet te vertellen dat hij een paar keer geprobeerd heeft om de waterval te vinden en dat hem dat - ondanks de hulp van de plaatselijke jeugd - niet is gelukt, besluiten wij terug te lopen naar het dorp. Tot onze verbazing lopen we volgens de kinderen nog steeds in de richting van de waterval. Kortom, we maken een mooie wandeling, maar zien geen waterval.

Vrijdag 21 december 2007 - In een klein bootje over de Nam Ou naar Luang Prabang

Boot op de Nam Ou
per boot onderweg naar Luang Prabang

Na een nacht waarin ik erg goed heb geslapen ga ik om zeven uur 's ochtends ontbijten bij een restaurantje vlak naast de brug over de Nam Ou. Ook haal ik hier een lunchpakket dat ik gisteren al heb besteld en wat bestaat uit een paar belegde baquettes. Om acht uur vertrekken we in twee lange en smalle bootjes uit Nong Khiaw. We zullen vandaag over de Nam Ou naar Luang Prabang varen. Het is de bedoeling dat we onderweg ergens op de oever van de Nam Ou zullen gaan lunchen (vandaar het lunchpakket), maar het zal allemaal iets anders lopen. De boot waarop ik zit blijkt technische problemen te hebben en nadat we eerder al een keer hebben moeten stoppen omdat de moter niet meer werd gekoeld moet rond het middaguur - vlak nadat we een stroomversnelling gepasseerd zijn - de schroef vervangen worden. Gelukkig blijkt dat je ook in Laos met een hamer en een knijptang een heel eind kunt komen en het lukt de schipper dan ook om onder het toeziend oog van zijn vrouw de schroef te vervangen. De andere boot hebben we dan al een hele tijd niet meer gezien. We weten alleen dat zij achter ons varen, maar hebben geen idee hoe ver achter ons. Als de schroef vervangen is vaart de schipper naar de oever waar wij willen gaan lunchen. Maar net als wij willen gaan eten komt de andere boot eraan. Het blijkt dat zij bij een stroomversnelling waar wij bijna vast kwamen te zitten allemaal uit moesten stappen en een stuk over de wal moesten lopen. Na een kort overleg wordt besloten dat we niet gaan stoppen om te gaan lunchen, maar dat we direct door zullen varen en onze broodjes in de boot op zullen eten.

Grotten van Pak Oueen van de grotten van Pac Ou

We varen verder over een vrij rustige rivier met af en toe een stroomversnelling. De andere boot verliezen we al weer snel uit het oog. Als we op het punt waar de Nam Ou samen komt met de Mekong bij de grotten van Pak Ou aankomen legt onze schipper de boot aan op de andere oever. Kennelijk gaan we hier eerst wat drinken. Maar de schipper van de andere boot denkt daar anders over en vaart direct naar de ingang van de grotten. Dus stappen wij ook maar weer in de boot en steken de rivier over en gaan de grotten van Pak Ou in. In deze grotten staan zo'n 4.000 boeddhabeelden in allerlei vormen, kleuren en maten. Deze beelden zijn in de loop van de eeuwen door pelgrims die dit boeddhistische heiligdom bezochten bijeengebracht.

Na de grotten bekeken te hebben varen we werder naar Luang Prabang. Hier komen we aan het eind van de middag aan. Vanaf de aanlegsteiger rijden we met een paar tuktuks naar het hotel. Als hier de kamersleutels uitgedeeld zijn loop ik naar mijn kamer. Maar eenmaal op de kamer zie ik dat deze al bewoond is. Gelukkig is de 'bewoner' zelf niet aanwezig. Eerst dus maar even terug naar de receptie om te vragen hoe dat zit. Het blijkt dat er een vergissing is gemaakt en krijg de sleutel van een andere kamer. Deze andere kamer - in een bijgebouw bij het hotel - blijkt veel luxer dan de kamer in het hoofdgebouw. Blij met deze onverwachte meevaller leg ik mijn bagage op deze kamer.

Zaterdag 22 december 2007 - Bedelmonnikene in Luang Prabang

Bedelmonniken in Luang Prabang
Bedelmonniken in Luang Prabang

Elke ochtend lopen grote groepen monniken een bedelroute door de hoofdstraat van Luang Prabang. En volgens de informatie in de Trotter moet je om zes uur 's ochtends aan de straat staan als je er iets van wilt zien. Daarom ben ik vanmorgen om half zes opgestaan en sta ik om zes uur samen met Lian, Niels en Paul aan de straat. Hier komen wij er achter dat de monniken de Trotter niet lezen. Pas rond half zeven komen de eerste bedelmonniken voorbij. Dat geeft mij in ieder geval de tijd om - voor veel te veel geld - wat rijst te kopen om aan de monniken te geven. Als de monniken hun eten bij elkaar gebedeld hebben, is het tijd om te gaan ontbijten. Daarna beginnen wij aan een wandeling door Luang Prabang. De tempeldichtheid is hier extreem hoog en de ene tempel is nog mooier dan de andere. Geen wonder dat de UNESCO Luang Prabang op de werelderfgoedlijst heeft geplaatst.

Na aan de oever van de Mekong geluncht te hebben beklimmen wij 's middags de trappen de heuvel Phousi om de Wat Chom Si te bekijken. Daarna hebben we even voldoende tempels gezien. Tijd voor iets heel anders. Ik neem een tuktuk naar de Phousi markt ongeveer anderhalve kilometer buiten het centrum. Op de markt is veel te zien, maar ik vind het er vooral warm, stoffig en smerig. Tijd om even rust te nemen en dus ik doe ik de rest van de dag lekker niets meer.

Zondag 23 december 2007 - Tempelroute door Luang Prabang

Luang Prabang
Tempel in Luang Prabang

Na 's ochtend eerst samen met Paul aan de oever van de Mekong ontbeten te hebben loop ik in mijn eentje Luang Prabang in. Ik blijf het opvallend vinden hoe je in heel Laos en zelfs in het redelijk toeristische Luang Prabang totaal ongestoord over straat kunt lopen zonder voortdurend aangesproken te worden door mensen die je iets willen verkopen. Alleen een enkele tuktuk rijder die je wel ergens naar toe wil brengen spreekt je soms even aan. Maar als je aangeeft geen interesse te hebben dringen ze niet aan, maar rijden ze verder. Dat was in sommige andere landen die ik bezocht heb wel anders.

Aan het eind van de ochtend loop ik naar het rode kruis gebouw. Niet dat mij iets mankeert, maar naar horen zeggen is dit een van de beste plekken in Luang Prabang om je te laten masseren. En achteraf kan ik niet anders zeggen dan dat de massage erg goed is.

Tad Kwang Si waterval
Tad Kwang Si waterval

's Middags willen Lian,Niels, Paul en ik naar de Tad Kwang Si waterval zo'n dertig kilometer zuidwestelijk van de stad. Na eerst met z'n vieren aan de oever van de Mekong geluncht te hebben lopen we in de richting van de hoofdstraat. Maar nog voor we op de hoofdstraat zijn worden we ingehaald door een tuktuk waar al twee mensen in zitten. Er wordt ons gevraagd of wij naar de waterval toe willen. Het blijkt dat de twee mensen die al in de tuktuk zitten ook naar de waterval willen maar nog wat mensen zoeken die mee willen en de kosten van de tuktuk met hun willen delen. We worden het eens over de prijs en stappen bij het stel in de tuktuk. Na een rit van ongeveer een uur zijn we bij de waterval. Dat wil zeggen, we zijn op de plek waar we een kaartje voor de waterval kunnen kopen. Om echt bij de waterval te komen moeten we eerst nog een stuk lopen. Er zijn twee routes die naar de waterval leiden. Een smal pad en een vrij brede weg. We lopen over de brede weg naar de waterval toe. Bij de waterval aangekomen steken wij een klein bruggetje over het riviertje onder de waterval over. Aan deze kant van de waterval zien we een pad naar boven lopen. Omdat we gehoord hebben dat je helemaal boven bij de waterval kunt komen gaan we via dit pad naar boven. Na een behoorlijke partij klauteren komen we inderdaad boven bij de waterval. Hier besluiten we te proberen om aan de andere kant van de waterval weer naar beneden te gaan. Wadend door het water steken we daarom de rivier net boven de waterval over. Via het (veel gemakkelijker) pad aan de andere kant van de waterval lopen we weer naar beneden waarna we via het smalle pad terug lopen naar de tuktuk. Onderweg passeren we een kooi met een aantal Aziatische zwarte beren en - heel bijzonder - een kooi met een tijger. Zowel de beren als ook de tijger zijn toen ze nog erg jong waren uit de handen van stropers gered, maar moeten nu de rest van hun leven in gevangschap doorbrengen omdat ze in het wild niet zouden overleven.

Maandag 24 december 2007 - 'Red Light' in Phonsavan

Kamer in het Malee hotel in Phonsavan
Mijn kamer in het Malee hotel in Phonsavan

Vandaag verlaten we Luang Prabang om naar Phonsavan te gaan. De stad waarover de Amerikaanse journalist Malcolm Macalister in 1998 schreef "I liked this ugly, rough-hewn town for its unlikely invitations, its mad breakfasts and the beautifull landscapes that sourounded it". Voordat we met een bus op pad kunnen moeten we eerst met tuktuks naar de rand van Luang Prabang rijden omdat de bus de stad niet in mag. Met de bus rijden we over een vrij goede weg door een mooi groen berglandschap. Rond het middaguur stoppen we in een klein dorpje om te gaan lunchen. Er zijn een paar eettentjes, maar veel keuze is er niet. Overal staat namelijk maar één gerecht op de kaart; noodle soup. Na de lunch rijden we verder door een onveranderd mooi landschap. Hard gaat het niet en te horen aan het gekraak van de versnellingsbak protesteert de bus af en toe hevig tegen de krachtinspanning die van hem gevraagd wordt. Na een lange rit komen we rond vijf uur 's middags aan bij ons hotel in Phonsavan. Ik krijg de sleutel van mijn kamer. Opnieuw een mooie kamer. Al wekt heeft rode licht van de lamp boven de deur naar de badkamer de indruk dat deze kamer ook per uur gehuurd kan worden.

's Avonds wordt er in het hotel een film getoond over de 'geheime oorlog' die de Amerikanen in dit gebied gevoerd hebben. Centraal in deze - in 2002 gemaakte - film staaan een viertal 'Raven' die zoveel jaar na dato terug gaan naar Laos. Ravens waren Amerikaanse piloten die officieel onstlagen werden uit het Amerikaanse leger om daarna in burgerkleding en in opdracht van de CIA te gaan vechten in Laos. Een heel andere film dan de films die doorgaans op kerstavond op de Nederlandse televisie te zien zijn.

Dinsdag 25 december 2007 - Naar de mysterieuze Vlakte der Kruiken

Vlakte der kruiken / Thong Hai Hin
De vlakte der kruiken

Eerste kerstdag 2007. Kerst met een wel heel vreemde kerstboom. Voor het hotel staat een naaldboom waarin - alsof het om kerstversiering gaat - munitie hangt die de Amerikanen hier tijdens de Vietnam oorlog gebruikt hebben. Het zal niet de enige munitie zijn die ik vandaag zal zien. Vandaag gaan we als groep naar Thong Hai Hin, oftewel de 'Vlakte der kruiken'. Zo'n 25 kilometer ten zuidwesten van Phonsavan liggen hier verdeelt over drie sites grote zandstenen 'vazen'. Wie ze gemaakt hebben of waarvoor ze gediend hebben is niet bekend (al zijn er wel verschillende theorieën).

De 'Vlakte der kruiken' ligt midden in een gebied dat tijdens de Vietnam oorlog zwaar gebombardeerd is door de Amerikanen. En dat is nog steeds te zien. Overal in het gebied zie je nog de diepe kraters die de bommen gemaakt hebben. Die bommen, de bommen die ontploft zijn, hebben hun schade al aangericht. Maar helaas zijn niet alle bommen afgegaan. Met name veel clusterbommen zijn niet geëxplodeerd. Jaarlijks vallen er nog steeds doden en gewonden als gevolg van indertijd niet ontplofte (cluster)bommen. En helaas lopen vooral (spelende) kinderen het risico om slachtoffer te worden.

MAGIn het gebied zijn 'veilige paden' de gemarkeerd zijn met rood/witte stenen. Als je steeds maar tussen twee witte helften in blijft lopen, dan loop je geen gevaar. Of toch wel? Officieel zijn de paden sinds 2004 veilig, maar een paar maanden geleden hebben ze de paden nog een keer gecontroleerd. Dit keer met zwaardere metaaldetectoren. Er zijn toen nog een groot aantal clusterbommen gevonden en tot ontploffing gebracht. Maar volgens de lokale gids zijn de paden nu echt schoon. Van site twee naar site drie is het ongeveer een uur lopen. Tijdens deze wandeling denk ik na over de gemengde gevoelens die deze excursie bij mij oproept. Nooit meer bang UnicefAan de ene kant is er het gevoel van verwondering over de kruiken en een gevoel van nieuwsgierigheid naar wie de kruiken ooit gemaakt hebben en waarvoor ze gemaakt zijn. Aan de andere kant is er een onderdrukt gevoel van ergernis en woede over alles wat de Amerikanen hier hebben aangericht en de slachtoffers die daardoor nog steeds vallen. Het doet mij denken aan een internet petitie van Unicef die ik vlak voordat ik naar Laos ging nog heb getekend. Onder het motto 'Nooit meer bang' voert Unicef actie voor miljoenen kinderen die in (voormalige) conflictgebieden leven. De petitie tegen het gebruik van clusterbommen is een onderdeel van deze actie. Unicef streeft naar een wereldwijd verbod op het gebruik van clusterbommen en tot op heden heeft de Nederlandse regering zich nog niet uitgesproken voor een dergelijk verbod en zijn er nog steeds clusterbommen aanwezig binnen het Nederlandse defensie apparaat.

Na de eerste site met 'kruiken' bekeken te hebben en de verschillende theorieën over het ontstaan gehoord te hebben gaan we met de bus naar de tweede site. De rit gaat over een slechte 'dustroad'. Voor de reis had ik verwacht dat wij veel meer over dit soort wegen zouden rijden, maar tot nu toe valt de kwaliteit van de wegen in Laos mij erg mee. Na de kruiken op de tweede site bekeken te hebben lopen we in ongeveer één uur tijd naar de derde site. Eerst lopen we keurig over het - met rood witte stenen aangegeven - veilige pad. Halverwege de wandeling stoppen we even boven op een heuvel. Hier vertelt de gids ons hoe de plaatselijke bevolking zwaluwen vangt om deze vervolgens bijna in zijn geheel op de eten. Nu snap ik waarom ik hier zo weinig vogels zie. Maar ook dat is Laos. Even later lopen we weer verder eerst nog steeds over het veilige pad, maar tot onze verbazing verlaat de gids het veilige pad om naar een plek te lopen waar tijdens de Vietnam oorlog een Amerikaans vliegtuig neergestort is. Er is weinig meer te zien dan de kleine krater die door het inslag van het vliegtuig is ontstaan omdat de Amerikanen na de oorlog het vliegtuig en de lichamen van de omgekomen bemanning hebben opgehaald. Na deze plek - dicht bij de veilige route - bekeken te hebben willen wij weer terug lopen naar het veilige pad. De gids denkt daar echter anders over. Via smalle paadjes lopen we verder. Onderweg zien we op meerdere plaatsen - soms erg dicht bij het pad - nog niet geëxplodeerde munitie liggen. Maar uiteindelijk komen we allemaal veilig aan bij site drie. En na hier de kruiken bekeken te hebben rijden we met de bus terug naar Phonsavan.

Terug in het hotel kom ik Karin tegen. Zij vertelt dat er in Phonsavan een kleine maar wel erg interessante expositie is over de gevolgen van de Vietnam oorlog in Laos. Samen met Lian en Niels besluit ik daar naar toe te gaan. Na eerst nog even een klein stukje over de markt van Phonsavan gelopen te zijn vinden we de het gebouwtje waar de expositie is. De expositie blijkt georganiseerd te zijn door de MAG (Mines Advisory Group).

Het MAG is een humanitaire organisatie de op verschillende plekken op de wereld waar oorlogen en conflicten gevoerd zijn deze gebieden vrij proberen te maken van niet geëxplodeerde explosieven om te voorkomen dat deze jaren naar de strijd nog slachtoffers onder de lokale bevolking veroorzaken. Onderdeel van de expositie is een film waarin getoond wordt hoe het MAG in Laos te werk gaat. Onder de indruk van alles wat we zien besluiten we alle drie een donatie toe doen aan het MAG. Dit bezorgt mij toch nog een klein beetje het kerstgevoel. Meehelpen aan vrede op aarde.

Vang Vieng
Omgeving Vang Vieng

Woensdag 26 december 2007 - Met de bus naar Vang Vieng

Om half zes 's ochtend loopt mijn wekker af. Niet dat dat nog nodig is want ik heb vannacht slecht geslapen en ben al vanaf vijf uur klaar wakker. Het is nog donker al we even later om iets over zessen Phonsavan verlaten maar even later wordt het snel licht. De duisternis wordt echter vervangen door een dikke mist waardoor er nog steeds niet veel van de omgeving te zien is. Het eerste deel van de route rijden we over dezelfde weg waarover we een paar dagen geleden naar Phonsavan zijn gereden. In het dorpje waar we toen geluncht hebben maken we ook nu weer een korte tussenstop. Ik koop er een zak met gebakken bananen. Ze ruiken naar oliebollen en smaken erg lekker. In het dorpje nemen we de afslag naar Vang Vieng waar we rond half een aankomen.

's middags maak ik samen met Paul een wandeling in het gebied 'aan de andere kant van de rivier'. De grot die wij gezien hebben stelde niet veel voor, maar de omgeving maakt dat meer dan goed en maakt de wandeling tot een succes.