Kampie.info
Reisverslag Vietnam
Via My Lai naar Hoi An
Als je zoals ik gedaan heb vanuit het zuiden over de kustweg naar Hoi An rijdt, rij je niet alleen over een goede weg door een mooi landschap, maar kom je ook langs een dorp dat symbool staat voor het leed dat de Vietnamese burgerbevolking heeft geleden tijden de Vietnamoorlog (door de Vietnamezen de Amerikaanse oorlog genoemd); My Lai. In My Lai vond op 16 maart 1968 een oorlogsmisdaad plaats dat de geschiedenis in zou gaan als 'Het bloedbad van My Lai'. Het bloedbad van Mỹ Lai was een slachting die werd aangericht door Amerikaanse soldaten onder inwoners van My Lai. Vooral vrouwen en kinderen.
 Lijst met namen van slachtoffers van het bloedbad bij My Lai |
Na het Tet-offensief van januari 1968 meende de Amerikaanse inlichtingendienst over informatie te beschikken waaruit bleek dat de Vietcong zich schuilhield in het dorp My Lai. Het rapport meldde, dat er zich geen vrouwen of kinderen meer in het dorp bevonden. Op de avond van 15 maart kreeg een Amerikaanse infanterie-compagnie opdracht de noordelijke vluchtroutes vanaf het dorp te blokkeren, terwijl een andere compagnie ten westen van My Lai werd gedropt waar al twee van deze eenheden aanwezig waren. Een kapitein gaf de soldaten de opdracht om de nederzetting en de oogst in brand te steken en alle Vietcong-strijders te doden, evenals eventueel vee. Achteraf verklaarde een aantal soldaten dat hun missie simpelweg was geweest alle mensen die ze tegenkwamen te doden, maar verklaringen van anderen spraken dat tegen. Op de ochtend van 16 maart trokken de vier compagnieën My Lai binnen. De Amerikaanse soldaten, die er in eerste instantie van overtuigd waren dat het dorp vol zat met guerrilla’s, begonnen met schieten en hielden niet meer op, totdat vrijwel alle dorpelingen dood waren. De meesten van hen – waaronder baby's en kinderen die nog niet zelfstandig konden lopen – werden in een greppel gegooid en vervolgens met M60 automatische vuurwapens vermoord. Het bloedbad kwam tot een einde toen een helikopter van het Amerikaanse leger tussen hun eigen troepen en de overgebleven Vietnamezen landde. Het exacte aantal slachtoffers is nooit vastgesteld, maar het monument op de plek van het bloedbad draagt 504 namen. Slechts elf inwoners overleefden de moordpartij: tien doordat ze door de helikopterbemanning werden geëvacueerd uit de bunker waarin ze zich schuilhielden en de vierjarige Do Ba die levend tussen de lijken vandaan werd gehaald.
 |
Het Amerikaanse leger beweerde dat de operatie tegen My Lai een militair succes was geweest en dat er 128 Vietcong-guerrilla's waren gedood. Een officier van de infanterie, die het incident onderzocht concludeerde dat 22 dorpelingen per ongeluk om het leven waren gekomen. In november 1968 schreef Tom Glen, een soldaat, een brief waarin hij het Amerikaanse leger beschuldigde van wreedheden ten opzichte van Vietnamese burgers. Colin Powell, die later Minister van Buitenlandse Zaken zou worden onder George W. Bush, moest de zaak onderzoeken en weerlegde de klachten van de soldaat met de conclusie dat "de relatie tussen Amerikaanse soldaten en het Vietnamese volk uitstekend is". Het bloedbad van My Lai werd niet bekend bij het grote publiek, tot soldaat Ron Ridenhour dezelfde aantijgingen als Tom Glen naar voren bracht in een brief die hij stuurde naar president Richard Nixon, het Pentagon, het Ministerie van Binnenlandse Zaken en een groot aantal Congresleden. De meeste geadresseerden negeerden de brief, maar Mo Udall, een senator uit Arizona, ondernam actie. In september 1969 – twee maanden voor de inhoud van de brief openbaar werd gemaakt – werd kapitein William Calley beschuldigd van meervoudige moord en veroordeeld tot levenslange gevangenisstraf. Twee dagen na zijn veroordeling gelastte president Richard Nixon zijn vrijlating. Hij ging in hoger beroep bij zowel de militaire rechtbank als een beroepshof, waarna zijn straf werd omgezet in tien jaar. Na hiervan een derde te hebben uitgezeten in de vorm van huisarrest kwam hij in 1974 vrij. Vijfentwintig andere militairen werden ook aangeklaagd, maar geen van hen werd schuldig bevonden.
 Herdenkingsmonument |
Dankzij de journalist Seymour Hersh kwam de massamoord in de openbaarheid. Hij sprak militairen die aan het bloedbad hadden deelgenomen. Voor zijn onderzoeksjournalistiek kreeg Seymour Hersh later de Pulitzer-prijs toegekend. Nadat het internationale publiek op de hoogte was gekomen van de misdaden die in My Lai waren begaan, won de vredesbeweging in de Verenigde Staten en Europa aan invloed. Het aantal dienstweigeraars nam sterk toe.
In 1998 - 30 jaar na het bloedbad - werd de helikopterbemanning geëerd met de Bronzen Ster voor hun betoonde moed. Helikoptercommandant Glenn Andreotta, die in april 1968 omkwam, toen zijn helikopter werd neergeschoten, ontving de medaille postuum.
|
Vrijdag 22 december 2017 - Kijken naar KRO's Kruispunt in My Lai
Na een heerlijk en stevig ontbijt vertrek ik om kwart over zeven uit Qui Nohn voor het tweede deel van de rit naar Hoi An. Maar voordat we in Hoi An aan zullen komen zullen we eerst een tussenstop maken in My Lai. Een klein dorp dat bij velen bekend is vanwege het bloedbad van My Lai (zie inleiding).
Als we bij het hotel wegrijden is het bewolkt en miezert het. Niet het het weer dat ik hier had verwacht. Maar misschien zijn de boeren die ik onderweg zie terwijl ze aan het werk zijn op de rijstvelden wel blij met dit weer. Overigens valt mij vandaag opnieuw op dat daar waar ik in andere Aziatische landen nog vaak zag dat boeren met waterbuffels de rijstvelden ploegden, komt daar in Vietnam geen buffel meer aan te pas. Alle buffels lijken vervangen door kleine tractortjes. Vaak van Chinese makelij. Net zoals de fiets inmiddels massaal vervangen is door bromfiets en scooter.
 |
In het boek 'De hemel boven Vietnam' lees ik over een voor mij tot nu toe onbekende tweekindspolitiek in Vietnam. Ik ken de eenkindspolitiek in China, maar van een tweekindspolitiek in Vietnam heb ik nog nooit gehoord. Maar als ik aan Thanh vraag wat hij hierover kan vertellen geeft hij aan dat er in Vietnam tot de dag van vandaag een tweekindspolitiek wordt gevoerd. Gezinnen met meer dan twee kinderen worden financieel gestraft. Zo kost elke bevalling na het tweede kind meer geld en worden salarissen van ambtenaren met meer dan twee kinderen bevroren. Ook komen deze ambtenaren niet meer in aanmerkingen voor bonussen of promotie.
We rijden door een surrealistisch landschap. De arme grond aan beide kant van de we is onnatuurlijk wit op deze witte vlakte staan talloze graven. Waarom zoveel mensen hier begraven zijn wordt mij niet duidelijk.
 Fons van der Poel presenteert KRO's reporter |
Aan het eind van de ochtend zijn we bij My Lai. Hier zullen we eerst een film te zien krijgen waarin uitgelegd wordt wat hier tijdens de Vietnamoorlog is gebeurd. Terugdenkend aan de propagandafilm bij de tunnels van Cu Chi vraag ik mij af wat voor soort film we hier te zien zullen krijgen. Mijn nieuwsgierigheid wordt nog groter als gezegd wordt dat het een Nederlandstalige film is. Het Nederlandstalige blijkt te kloppen. Alleen is de film geen film, maar een aflevering van KRO's Reporter. In deze aflevering wordt de Amerikaanse Vietnamveteraan Hugh Thompson gevolgd als hij teruggaat naar My Lai. Als helikopterpiloot redde hij een aantal Vietnamezen. Hij is vooral benieuwd naar het los van een kleine jongen die hij uit een greppel vol lijken heeft gered. Maar helaas voor hem is deze jongen jaren geleden weggelopen uit het kindertehuis en is onbekend wat er daarna van hem geworden is.
 Platgebrand huis in My Lai met vermelding van de namen en leeftijden van de mensen die hier vermoord werden |
Na 'de film' loop ik een tijdje over het terrein tussen de restanten van de platgebrande huizen. Heel indrukwekkend. En te merken aan de stilte in de bus als we weer verder rijden ben ik niet de enige die onder de indruk is. Ook Thanh (onze Vietnamese gids) is aangedaan. Voor hem blijkt elk bezoek aan My Lai herinneringen op te roepen aan verhalen van zijn ouders. Want tijdens de Vietnamoorlog hebben in andere dorpen (op kleinere schaal) soortgelijke gebeurtenissen plaatsgevonden. Zo ook in het door waar Thanh's ouders woonden. Maar doordat zijn ouders en grootouders op dat moment niet in het dorp waren overleefden zij. Maar ze durfden niet meer terug naar het dorp en vluchten de bergen in.
 |
Na een klein stukje rijden is het tijd om te gaan lunchen. Opnieuw in een restaurant gelegen aan een rivier. Maar dit keer niet in een grote eetzaal, maar in een soort privé-cabine. waar we met onze groep zitten. Na de lunch loop ik naar de weg om de nabije omgeving te verkennen. Langs de weg lijkt een kleine markt bezig te zijn. Als ik ga kijken wat ze er zoal verkopen valt het mij op dat het bijna allemaal stalletjes zijn waar vogels en vogelkooitjes verkocht worden. Kennelijk ben ik op een vogeltjesmarkt beland.
Op een kruispunt sla ik linksaf en loop naar de rivier. Bij een brug over de rivier fotografeer ik het verkeer totdat het tijd is om verder te gaan.
We rijden verder in de richting van Hoi An. Dat wil zeggen, dat is de bedoeling. Maar kennelijk heeft de chauffeur zich vergist want op een bepaald moment keren we en rijden we een stukje terug. Maar kennelijk kost ons dat niet veel tijd, want geheel volgens planning komen we om 17.00 uur aan bij het hotel in Hoi An. Of beter gezegd het resort waar we de komende drie nachten zullen slapen. Hier nemen we afscheid van de chauffeur die ons de afgelopen dagen veilig door het zuiden van Vietnam heeft vervoerd. Vanavond begint hij al aan de terugreis naar Ho Chi Minhstad. Ik sluit het zelfs niet uit dat hij de hele nacht door zal rijden.
| Vorige | Volgende |